Toen mijn relatie verbroken was en mijn verslaafde partner op straat leefde, waren er hele periodes dat we, zijn familie en ik, niets van hem hoorde. Dat is vreselijk, dat was het voor mij, maar ook zeker voor zijn ouders en zus. Niet weten waar iemand is, geen teken van leven, niet wetende of iemand wel leeft… Dat is een heel naar gevoel, een gevoel wat je ook niet loslaat.
Ik heb wel eens gezegd, als hij overleden was, kon je rouwen, nu maak je een rouwproces door, terwijl er niemand overleden is.

Nu weet ik dat er een naam is voor deze gevoelens van rouw.
Klinisch Psycholoog Manu Keirse gaf hier een benaming aan, “levend verlies”.
Als partner of familie van een verslaafde ben je iemand verloren aan de verslaving. Diegene is er niet meer want zelfs als hij/zij fysiek wel aanwezig is, is het niet meer de persoon die je kende.
Dit levend verlies is niet zichtbaar voor je omgeving. De persoon is er nog en er is geen afscheidsdienst o.i.d.
De steun die je krijgt van je omgeving bij levend verlies is dan ook minimaal.
Als naasten heb je wel het gevoel dat je afscheid hebt genomen. Alleen is er geen eindpunt, dat gevoel van rouw blijft en gaat met pieken en dalen. Laat een verslaafde zich behandelen, dan is er weer hoop en tempert dat je verdriet. Maar met een terugval komt het verdriet weer om de hoek kijken. Manu Keirse geeft aan dat het een eindeloos rouwproces is. Je moeten leren omgaan met het levende verlies. Je kan dus eigenlijk niet spreken van een verwerkingsproces of loslaten.

Gaandeweg heb ik leren omgaan met mijn levend verlies. Ervaar je een levend verlies, en heb je hulp of steun nodig in dit proces? Neem contact met me op. Ik begrijp wat je doormaakt, maar kan je ook leren hoe om te gaan hiermee.

Ex-partner van een verslaafde.

**Steeds vaker krijg ik ex-partners van verslaafden in mijn praktijk. Zij herkennen zich in mijn verhaal en zijn verrast als ik zeg dat ik met alle ups en downs nog steeds goed bevriend ben met mijn ex-partner. Een vriendschap met iemand die verslaafd is is niet onmogelijk, maar wat je nodig hebt is incasseringsvermogen, geen verwachtingspatroon en het kennen van je eigen grenzen.
Dat dit niet altijd meevalt, zal iedereen begrijpen. Daarom onderstaande tips, die mij geholpen hebben om een vriendschap op te bouwen en het vertrouwen te herstellen. **

Een van jullie beiden heeft de relatie verbroken.
In je omgeving hoor je “Goh, je zal wel blij zijn/je moet blij zijn dat je er van af bent!”
Maar veel ex-partners van verslaafden voelen dat niet zo. Zij hebben in een heel intense relatie gezeten.
Zij zijn diegene in de relatie geweest die voor de verslaafde partner zorgde, die alles regelde, die verantwoordelijkheden over nam, die zorgen wegnam, maar er veel zorgen voor terugkreeg. Die leefde met iemand die last had van stemmingswisselingen, die zich heeft aangepast en er een dagtaak had om alle ballen hoog te houden.
En ineens… boem, valt dat alles weg!

In veel gevallen houden de naasten nog steeds van hun partner en is het niet dat gebrek aan liefde hen uit elkaar dreef, maar de verslaving die de relatie kapot heeft gemaakt.
En ondanks dat je weet dat het leven met de verslaafde je niet gelukkig maakt, is het heel moelijk om de verslaafde los te laten.
Want hoe laat je iemand los, waarvan je weet dat hij steeds dieper wegzakt in de verslaving?
Hoe laat je al die ballen vallen, waarvoor je steeds zo’n moeite hebt gedaan om ze hoog te houden?

Waar je als ex-partner doorheen moet, is het rouwproces. Rouwen doe je niet alleen als iemand dood is, ook bij het verbreken van een moeilijke relatie komt er een rouwproces kijken.

Dit rouwproces gaat in stappen, waarbij o.a. ontkenning, boosheid en verdriet een rol spelen.

Dit zijn normale gevoelens en horen bij het proces van verwerking. Als je eenmaal alle stappen hebt doorlopen, kun je verder gaan met loslaten. En loslaten hoeft niet te betekenen dat je de verslaafde laat vallen. Maar leren omgaan met de situatie, je eigen grenzen leren kennen en ze bewaken.
Afstand nemen, maar ook nabij kunnen zijn, wanneer nodig.

Zoek eens uit wat jouw wensen en je grenzen zijn in jouw situatie. Als je denkt contact te willen houden, stel jezelf dan de volgende vragen:

• Hoe zie je dat voor je?
• Op welke manier zou je iets voor je ex kunnen betekenen?
• Wat zou hij voor jou kunnen betekenen?
• Wat wil je bereiken?
• Wat verwacht je van je ex-partner.
• Wat zijn je beweegredenen om contact te behouden?

Als je de antwoorden hebt, ga dan eens na of het beeld wat je hebt van jullie (vriendschappelijke) relatie realistisch is en of je ex wat voelt voor contact houden met elkaar. Als je alles voor jezelf duidelijk hebt, kun je het contact opnieuw aangaan en/of intensiveren of besluiten om het helemaal af te sluiten.

Ik las op televizier.nl dat Patty Brard bezorgd zou zijn om Gordon, omdat hij weer af en toe wijn zou drinken, nadat hij drank en drugs heeft afgezworen.

” Dat steekt Patty die weet hoe gevaarlijk alcohol is: “Het doet me bijna pijn om te zien hoe luchtig hij er over doet. Want ik weet uit ervaring: het begint met één wijntje, dan is het een fles wijntje, dan ben je Mevrouw Wijntje en voordat je ’t weet is het een lijntje.” Volgens Patty wordt de ernst van alcoholgebruik onderschat.”

Ik merk dat regelmatig bij naasten, dat ze niet het verband zien tussen gebruik en waarom mensen gebruiken of bepaalde dingen doen. Ze doen er luchtig over, “het valt wel mee”, “hij/zij is er nu toch van af?”
Ik heb dezelfde fout gemaakt in het verleden. Ik dacht, je hebt een verslaving, kick je daar van af, is het probleem over. In het geval van mijn ex was dat heroine. Wat ik niet begreep destijds, is dat hij vervanging ging zoeken, bijvoorbeeld in alcohol, maar ook in eten. 8 sneeën brood met pindakaas voor het naar bed gaan, bijvoorbeeld. Ik zag daar geen kwaad in, maar het is een (tijdelijk) vervangend middel geweest. De terugval kwam niet lang daarna.
Verslaafden hebben een verdovend middel nodig, zoals drugs of alcohol, of een bezigheid zoals gamen of gokken om een bepaald gevoel, pijn, gemis, verdriet o.i.d. te vergeten.
Wordt de oorzaak van de verslaving niet goed aangepakt, ligt een terugval sneller op de loer, maar men kan ook een vervangend middel gaan zoeken. Samen met je “partner-in-herstel” een avondje aan de wijn lijkt dan onschuldig, maar kan voor je partner gevolgen hebben.
Net als een pilletje pakken bij een festival o.i.d.

Een verslaving is een ziekte, die niet overgaat. Je kan er mee leren omgaan, maar het is fijn als naasten je steunen en begrijpen wat een verslaving is en deze erkennen. Pas als de ernst ook bij naasten duidelijk is, kun je samen op weg naar herstel.

Hoe bewust je met jezelf omgaat, heeft direct invloed op je partner, kinderen en anderen om je heen en op de relatie die je met hen hebt. Als je niet stilstaat bij wat er in jezelf omgaat, is het moeilijk om dat wel bij anderen te doen.

Als naaste van een verslaafde vergeet je vaak jezelf en ben je niet of veel minder bezig met zelfbewustzijn. Want zelfbewustzijn is actief bezig zijn met je gevoel.
Dat betekent dat je regelmatig stil moet staan bij je gevoel, wat vind je fijn of juist niet fijn, wat heb je nodig? Welke emotie past daar bij?
En welke rol speel jij in je omgeving, in je gezin, in de relatie met de ander?

Naasten van verslaafden voelen vaak heel veel, zijn hier bewust van en er speelt van alles in hun hoofd af. Maar is dit zelfbewustzijn? Als je met deze gevoelens over je grenzen heen gaat, of een ander over je grens heen laat gaat, je eigen grens niet respecteert, dan is het twijfelachtig of dit echt zelfbewustzijn is.

Soms willen mensen helemaal niet met hun gevoelens en gedachten aan de slag. Zeker voor naasten zijn bepaalde zaken soms te moeilijk en te pijnlijk om over na te willen denken, om er iets mee te doen.
Ze gaan hun gedachten en gevoelens negeren, door zich bijvoorbeeld op hun werk te storten, of heel veel afspraken met anderen te plannen, om maar niet thuis te zijn, en zo niet geconfronteerd te worden met de thuissituatie.
Of ze hebben steeds last van migraine, pijn in schouders en nek, maagklachten door spanning, maar gaan hiermee niet naar een arts, want dan moeten ze uitleggen waar die spanning vandaan komt.
Ook dingen als harde muziek kan voor afleiding van gedachten zorgen.

Je kunt alleen maar bewust zijn van gevoelens en emoties die spelen, als je ze toelaat.
Als je ze negeert, negeer je eigenlijk ook jezelf. Dit kan je gevoel van eigenwaarde verlagen.
Je zegt eigenlijk dat een deel van jouw gevoel er niet mag zijn.
Natuurlijk kan het spannend of eng zijn om gevoelens en emoties toe te laten.
Maar pas als je accepteert dat ze er zijn, kan je hulp gaan vragen, accepteren  en hiermee actief aan de slag gaan.

Wat heb je nodig om zelfbewust te worden?

• Neem tijd voor jezelf, neem af en toe een rustmoment.
• Sta regelmatig stil bij je gevoel, en kijk ook eens naar je omgeving.
• Herken stress en spanning, niet alleen mentaal, maar ook fysiek.
• Leer je valkuilen kennen, je zwaktes en je gevoelige plekken.
• Ontdek je grenzen en geef ze aan
• Actief luisteren naar anderen in je omgeving, en accepteer hun feedback.

Wanneer je jezelf beter leert kennen, en lering trekt uit jouw gevoel, dan ben je bezig met persoonlijke groei. En dit komt jezelf, je omgeving en uiteindelijk ook je verslaafde dierbare ten goede.

Mensen die bij mij komen voor hun problemen, vinden het soms best lastig. Ze zoeken hulp, maar het blijkt toch lastig te zijn om geconfronteerd te worden met hun problemen. Gevoelens zoals verdriet, boosheid, vertwijfeling komen boven drijven. Dat is normaal, ineens worden ze geconfronteerd met  gedachten en gevoelens die ze hebben weggestopt, of waarvan ze niet eens wisten dat ze een rol speelden.
Eenmaal aan de slag met zichzelf veranderen deze emoties en merken ze dat ze baat hebben bij het uiteenzetten van hun gedachten en emoties.
Ben jij bang, vind je het eng om te praten over je problemen, bedenk dan dat ik in een soortgelijke situatie heb gezeten. Misschien maakt dat het voor jou makkelijker om contact op te nemen.